472- SƠ THIỀN KHÁC TRẠNG THÁI TÂM BẤT ĐỘNG

 

472- SƠ THIỀN KHÁC TRẠNG THÁI TÂM BẤT ĐỘNG

(00:02) Trưởng lão: Con xá Thầy thôi con.

Tu sinh: Kính bạch Thầy con xin phép hỏi.

Trưởng lão: Rồi được rồi, con cứ ngồi đi con, Thầy không sao đâu con.

Tu sinh: Thưa Thầy kỳ rồi, con là bên Nam Tông. Con được coi sách Thầy nói về để mà, tu để mà về Năm thiền chi đó, hướng về cái hình tướng, cái học thức. Nhưng mà được Thầy dạy kỳ rồi nói về giới. Do đó mà con nghĩ như vầy không biết có đúng hay là trái ý Thầy đã dạy về Phật. Cái chữ giới này đó con liên tưởng đến là cái pháp tu Tứ Bất Hoại Tịnh. Là cái pháp này, đó là pháp của, là nó tu theo cái Bát chánh. Là để rời bỏ cái tâm tham, sân, si, nó không chi phối, nó đưa đến cái chánh trực, chánh trực đưa đến cái nghĩa tín thọ, pháp tín thọ, đưa tới thông qua đưa đến hỷ, đưa đến định tĩnh và cái tập diệt đưa đến cái pháp lưu. Cái pháp lưu này đó theo con nghĩ để dẫn đến ly dục, ly ác pháp. Mà đã ly dục, ly ác pháp được thì nó dẫn đến cái năm thiền chi. Mà đã năm thiền chi được mình mới giải thoát được cái năm triền cái. Do đó mà con nghĩ như vậy thì có đúng không?

Trưởng lão: Đúng chứ con. Đó là một cái đúng mà đâu có gì sai đâu. Bởi vì mình phải đi vào giới trước. Mình vào giới để cho mình có được cái tri kiến giới. Để cho mình ngăn mình diệt được, để cho mình xả được tâm của mình mình mới đi vào năm cái thiền chi mới được! Chứ còn năm cái thiền chi mà giới nó chưa xong thì vào năm thiền chi đâu được. Ly dục, ly ác pháp năm thiền chi đâu có được, đầu tiên thì mình cũng ly dục, ly ác pháp bằng giới nhưng mà nó chưa có năm thiền chi đâu. Ly dục hết cái thô tới cái vi tế rồi đó nó mới năm thiền chi nó mới hiện ra được. Đó, thì cái đó đúng con không sai đâu con.

(01:55) Tu sinh: Còn cái câu thứ hai con muốn hỏi. Bạch Thầy, con nghĩ là khi mà nhập được Sơ Thiền thì cái người nhập đó có thể biết bên ngoài mà cả biết bên trong. Còn từ Nhị Thiền mà trở đi đó thì có thể là bên ngoài không còn biết nữa. Nhưng mà ở bên trong thì con không được rõ lắm. Là cái người đó có chỗ thì nói là chỉ không còn tác nhân, mà chỉ còn có tri nhân thôi. Là tức là mình cái óc não mình không có điều khiển nữa mà chỉ có đứng coi như là thụ động quan sát thôi, đó là một cái ý. Còn một ý nữa là không có, cái tâm lúc đó bên trong, ở ngoài thì không biết rồi nhưng mà ở bên trong nó hoàn toàn không biết gì hết nữa. Như vậy là con không hiểu cái trường hợp này khi nhập định thì cái vị mà được nhập định đó là cái bên trong thì thế nào?

(02:49) Trưởng lão: À đây Thầy nói cho con thấy rõ ràng!

Bởi vì đó khi mà nhập Sơ Thiền đó thì mình phải ở trên cái trạng thái của Tứ Niệm Xứ rồi - Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự rồi. Tức là nó đang cảm nhận toàn thân nó như cái Định Niệm Hơi Thở nó sung mãn đó - "Cảm giác toàn thân tôi biết tôi thở ra, cảm giác toàn thân tôi biết tôi thở vô", phải không? Đó là cách thức để diễn tả, để nói lên. Chứ còn cái người mà người ta trên thân quán thân thì người ta cảm nhận rất rõ ràng, thì mình ở trên cái trạng thái bất động, thanh thản, an lạc, vô sự của Tứ Niệm Xứ đó. Nó là cái trạng thái ly dục, ly ác pháp của Tứ Niệm Xứ. Đó nó cũng vô lậu rồi, nhưng mà nó chưa có đủ cái năng lực của giác chi. Nó chưa đủ năng lực giác chi, nó chưa đủ Tứ Thần Túc.

Thì trong lúc đó bây giờ nó muốn nhập Nhị Thiền đó là cái trạng thái của bất động của Tứ Niệm Xứ đó, nó phải khoảng thời gian nó phải bảy ngày, bảy ngày, bảy đêm. Chứ nó không thể nào mà nó chỉ có một giờ, hai giờ bất động, tâm thanh thản, an lạc, vô sự đó mà nó có đủ cái lực để nó bước qua cái giai đoạn của bốn thiền.

(03:52) Cái Sơ Thiền con thấy nó năm thiền chi đó. Con nói năm thiền chi là Sơ Thiền đó. Thì do đó mà nếu mà nó đủ được cái lực của bảy giác chi rồi, bởi vì nó phải sung mãn của cái bảy năng lực giác chi này nó đầy đủ rồi thì nó mới vào được cái Tứ Thánh Định. Mà Tứ Thánh Định thì cái Sơ Thiền phải là vào trước. Mà nó vào trước đó là nó không phải vào bằng cái ý thức của nó tác ý nó vào.

(04:15) Ví dụ như: "Tâm ly dục, ly ác pháp nhập Sơ Thiền", đó là cái câu tác ý của cái Sơ Thiền. Các con thấy Sơ Thiền thì nó nói: “Tâm ly dục, ly ác pháp nhập Sơ Thiền” thì khi vào Sơ Thiền thì năm thiền chi nó hiện ra: Tầm, Tứ, Hỷ, Lạc, Nhất tâm. Nó có Tầm, có Tứ tức là nó có ý thức, nó hoàn toàn ở trong cái thiền chi đó, cho nên cái ý thức nó không mất. Cho nên nó vừa biết bên ngoài và vừa biết bên trong. Nó đang tỉnh thức, cái đó là đúng, ở Sơ Thiền thì đúng rồi.

Nhưng mà đến Nhị Thiền thì con thấy nó diệt Tầm, Tứ. Tầm, Tứ tức là ý thức chúng ta nó diệt sạch mà. Nó vào nó chỉ còn bên trong không hà. Mà nếu mà bên trong không đó thì hiện bây giờ đó, nếu mà nó không có Tứ Thần Túc, Định Như Ý Túc đó thì nó sẽ không đường ra. Nó không còn ý thức, bởi vì ý thức nó đã diệt rồi. Diệt Tầm, Tứ nhập Nhị Thiền mà. Con thấy rất rõ không? Cho nên con nói nó không biết ra ngoài mà nó biết bên trong. Nó biết vô trong là biết, cái biết nó đâu phải là ý thức. Mà là tưởng thức, tưởng uẩn.

Cho nên vì vậy mà đến Tam Thiền nó phải xả cái tưởng của nó nó mới nhập được Tam Thiền. Con thấy không? Cho nên Nhị Thiền thì nó còn cái tưởng, cho nên vì ý thức nó dừng, nó diệt Tầm, tứ nó dừng cho nên tưởng nó hoạt động, tưởng thức nó hoạt động nó biết, nó biết bên trong của nó là tưởng. Cũng như con ngủ thì con không thể biết bên ngoài, nhưng mà chiêm bao con vẫn thấy con tiếp xúc được trong giấc mộng chiêm bao con. Con hiểu chỗ đó chưa?

Cho nên cái tưởng nó đang hoạt động ở trong Nhị Thiền. Mà khi mà cái tưởng ở trong Nhị Thiền đó, thì có thể nói rằng nếu cái người đó họ dùng tưởng họ tác ý họ đi ra thì cũng có thể được, chứ không phải không được, nhưng mà họ đâu biết được.

Cho nên chỉ có Tứ Thần Túc đó, thì cái Định Như Ý Túc đó họ ở trong đó họ mới sử dụng họ đi ra. Cho nên khi nhập Sơ Thiền họ phải dùng Định Như Ý Túc họ vô, rồi họ ra họ cũng dùng cái Định Như Ý Túc họ ra. Chứ họ không dùng ý thức nữa. Mặc dù có Tầm, Tứ nhưng mà họ không sử dụng nó nữa. Họ dùng cái lực của vô lậu. Chứ họ, bởi vì tới mà cái Tứ Thiền Định rồi thì phải cái tâm vô lậu ở trên cái Tứ Niệm Xứ. Con thấy Tứ Niệm Xứ nó phải vô lậu. Nó cái chơn lý của nó rõ ràng là Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự rồi. Đó là vô lậu rồi.

(06:30) Mà khi nó vô lậu cho đến đúng cái thời điểm của nó, cái thời gian của nó đúng đó là bảy ngày. Như trong kinh Tứ Niệm Xứ nói: "Bảy ngày, bảy tháng, bảy năm chứng đạo” mà. Bảy ngày kéo dài được rồi là chứng đạo. Chứng đạo tức là nó ở trên tâm vô lậu. Vô lậu là chứng đạo chứ không có gì hết. Con hiểu chưa?

Cho nên khi mà nhập Sơ Thiền thì ý thức nó còn thật, nó còn biết trong, biết ngoài, ý thức nó biết. Nó nghe trong tim, gan, phèo, phổi, tất cả mọi cái thân của nó đang hoạt động, nó biết hết. Mà ở bên ngoài chim kêu, chó sủa gì nó biết hết. Tầm, Tứ nó còn. Cho nên nó có năm chi thiền, nó rõ mà: Tầm, Tứ, Hỷ, Lạc, Nhất tâm mà. Nó rõ! Nó có cái Nhất tâm. Mà nó đã biết trước sau, tất cả mọi cái nhưng mà âm thanh, sắc tướng không tác động được nó, nó không bị động. Nó nhập vô cái Sơ Thiền, nó không bị động.

Cho nên khi mà chúng ta tu tập đó chúng ta biết ly dục, ly ác pháp của Tứ Niệm Xứ, nó không phải là Tứ Thánh Định, không phải là Sơ Thiền. Tứ Niệm Xứ nó khác con, nó cũng ly dục, ly ác pháp mà nó ở trên trạng thái bất động tâm, thanh thản, an lạc, vô sự. Cái trạng thái nó không phải năm chi thiền.

Nhưng mà khi mà nhập Sơ Thiền thì nó có năm chi thiền, thì do đó nó năm chi thiền nó hiện rõ ra, đó là Sơ Thiền. Nhưng mà nó không sử dụng ý thức của nó trong cái Thiền Định đó đâu. Nó biết rất rõ, nó tỉnh biết rất rõ, do ý thức nó biết rất rõ nhưng nó không sử dụng mà nó sử dụng Định Như Ý Túc. Nó ra, nó vô, nó sử dụng Định Như Ý Túc.

Cho nên đến khi mà nó nhập Nhị Thiền thì nó diệt Tầm, Tứ, tức là ý thức nó bị diệt. Sáu thức nó bị diệt đó. Nó chỉ còn có tưởng thức nó chưa diệt. Cho nên nó ở trong cái trạng thái của tưởng. Nó biết của tưởng nên nó biết vô trong chứ không biết ra ngoài nữa. Cũng như con ngủ thì con không thể nào con thấy ra ngoài được, con thấy cảnh giới ra ngoài được. Nhưng mà con thấy, nằm chiêm bao con thấy cảnh giới trong giấc mộng con được, đó là thấy bên trong.